Pulsoximeters
Pulsoximeters voor het meten van de zuurstofverzadiging in het bloed
De pulsoximeter is een meetinstrument voor de niet-invasieve bepaling van de arteriële zuurstofverzadiging in het bloed. De meting is gebaseerd op een optisch meetprincipe waarbij de huid wordt belicht met twee monochromatische leds van verschillende golflengten. De detector is een fotodiode die meet hoeveel licht bij elke golflengte werd geabsorbeerd. Hieruit wordt de partiële zuurstofsaturatie (SpO2) berekend. De SpO2-waarde wordt bepaald op basis van de gemeten maximum- en minimumwaarden die aan elkaar gerelateerd zijn. Dientengevolge kunnen effecten worden berekend zoals ze bijvoorbeeld door de hart- of polsfrequentie ontstaan. Naast de zuurstofverzadiging bepaalt de meter ook de puls van de patiënt.
Patiëntbewaking met een pulsoximeter is een belangrijke voorzorgsmaatregel, vooral bij gesedeerde of kunstmatig beademde patiënten en ongevalsslachtoffers. Een daling van de arteriële zuurstofsaturatie (SpO2) in het bloed kan leiden tot hersenbeschadiging en in het ergste geval tot de dood. Hoogwaardige pulsoximeters zijn daarom uitgerust met een alarmfunctie die het medisch personeel waarschuwt voor situaties waarin de verzadigingswaarden dalen.
Vingerpulsoximeters
In principe kunnen pulsoximeters worden onderverdeeld in vingerpulsoximeters en handheld pulsoximeters.
De vingerpulsoximeter is een klein, handig instrument dat leds, sensoren en elektronica in één behuizing combineert. Met behulp van een clip kan de pulsoximeter eenvoudig aan de vinger worden bevestigd en het meetresultaat binnen enkele seconden op het geïntegreerde display worden afgelezen. Het weergegeven bereik van de zuurstofverzadiging ligt tussen 0 en 100 procent. Er moet echter worden opgemerkt dat de gespecificeerde meetnauwkeurigheid gewoonlijk verwijst naar het verzadigingsbereik tussen 70 en 100 procent.
Wanneer de vingerpulsoximeter bedoeld is voor SpO2-bewaking in de thuissituatie zijn er speciale artikelen, zoals de GO2 van Nonin Medical die een naar de patiënt gericht display heeft en daarmee het zelfstandig aflezen van de meetwaarden vergemakkelijkt. Meestal worden vingerpulsoximeters vanwege hun kleine formaat bij voorkeur door de hulpdiensten en buiten gebruikt. Hiervoor kunnen bijzonder robuuste en spatwaterdichte instrumenten worden aanbevolen zoals de Nonin Onyx, die ook in de open lucht een perfect afleesbare display heeft en zich aanpast aan de vingerdiameter, waardoor hij zowel bij een kind en als een volwassene is te gebruiken.
Daarnaast zijn er vingerpulsoximeters die naast de meting van de puls en SpO2 extra meetparameters registreren. Daartoe behoort bijvoorbeeld de Rossmax SB200 vingerpulsoximeter, die de bloedstroomsnelheid meet en wordt gebruikt om het risico op arteriosclerose te meten of te beoordelen.
Handheld pulsoximeters
In tegenstelling tot de vingerpulsoximeter wordt de SpO2-sensor van de handheld pulsoximeter met een kabel aangesloten op de elektronica en het display. De meter is groter en wordt meestal gebruikt voor metingen op de lange termijn. Een accu of batterij zorgt ervoor dat de pulsoximeter ook mobiel kan worden gebruikt, zoals bijvoorbeeld tijdens patiëntenvervoer.
Omdat de sensoren bij de handheld pulsoximeters uitwisselbaar zijn kunnen de meetinstrumenten beter worden afgestemd op de individuele situatie. Afhankelijk van het feit of het een peuter, kind of volwassene betreft zijn er passende sensoren die zijn geoptimaliseerd voor de diameter van de vinger. Voor baby's worden speciale voetmeetsensoren gebruikt om het zuurstofgehalte in het bloed te meten.